Kiedyś to było...- Prehistoria

Cześć! Zastanawiał się ktokolwiek z Was jak wyglądała twórczość na samym początku istnienia człowieka? Być może widzieliście pierwsze ślady twórczości? Nie? To bardzo dobrze. Łapcie za kubek gorącej herbaty i wpadajcie na mojego bloga! Od dziś będą się tutaj pojawiały notki o historii sztuki. Teoria i praktyka o rysunku to jedno, ale wiedza na temat historii sztuki jest równie ważna. Gdy uczyłem się rysunku od podstaw, szkicowałem martwą naturę oraz proste budynki zdobywałem także wiedzę o tym, jak to się wszystko zaczęło. Powiem szczerze - nie żałuję. Dzięki temu miałem większe pojęcie na ten temat oraz trochę wiedzy o różnych stylach, których mogłem się uczyć w teorii. Myślę, że każdy kto na "poważnie" zaczyna przygodę z rysunkiem, powinien wiedzieć skąd i kiedy się to wszystko wzięło. Dlatego tutaj postanowiłem podzielić się moją wiedzą. Być może komuś się przyda lub kogoś wciągnie tak jak mnie. :P

Na dziś przygotowałem trochę materiału o sztuce prehistorycznej. Każdy z nas wie, że wszystko co się kiedyś zaczęło, zaczęło się to w tychże czasach. Nie mogło być inaczej. Otóż czasy prehistoryczne dzielą się na kilka mniejszych epok, a te z kolei na okresy. Ważniejsze z nich to: paleolit, neolit oraz eneolit zwany epoką miedzi lub brązu i żelaza. 

Paleolit (od ok. 30.000 lat p.n.e.) - to najstarszy i najdłuższy etap w dziejach rozwoju prehistorycznej ludzkości. Zwany epoką kamienia łupanego lub starszą epoką kamienia. Tak jak wspominałem, dzieli się na trzy okresy: 

• Pierwszy z nich to okres Orniacki (26. 000 lat p.n.e.). Za pierwsze przejawy sztuki, a raczej początki twórczości plastycznej uznawane są przedmioty codziennego użytku takie jak chociażby groty strzał lub oszczepów, które umożliwiały polowanie. Z początku proste, później nacięte w uszeregowany celowy i przemyślany sposób. 

Okres grawecko - solutrejski (od 20. 000 lat p.n.e. do 15. 000 lat p.n.e.) - ówcześni ludzie zaczęli miewać coraz większe poczucie estetyki. Zaczęto ozdabiać przedmioty codziennego użytku, które niekoniecznie służyły do polowania. Malowano kości ochrą (brunatnoczerwona glinka), zbierano kamyczki i muszelki. Wywiercano w nich otwory i robiono amulety. Powstawały także figurki. Jedną z nich jest między innymi Wenus z Willendorfu, gdzie na pierwszy rzut oka możemy zauważyć kobiece walory. Zwracano tym uwagę na rolę macierzyństwa. Amulety oraz figurki również służyły do wyrażania pierwszych kultów, czy przekonań religijnych.

Okres magdaleńsko - świderski (od 15. 000 lat p.n.e. do 8. 000 lat p.n.e.) - coraz częściej popełniano malarstwo jaskiniowe. Z czasem miało przewagę nad rzeźbą. Zazwyczaj ukazywano zwierzęta, które stanowiły problem w polowaniu lub które po prostu podziwiano. Niedługo później przestawiano sceny z polowań. Nie wiadomo do końca, co takowe malarstwo miało na celu. Być może miało to znaczenie kultowe, bądź symboliczne. Do wykonania takich rysunków w skale także używano ochry lub czerni. Jedną z takich jaskiń z malowidłami jest grota Lascaux [lasko] odkryta w 1940 r. we Francji.

      

Neolit (od 9. 000 lat p.n.e. do 2. 000 lat p.n.e.) - zmienia się tryb życia. Ludzie zasiedlają tereny, budują pierwsze miejsca do zamieszkania, hodują zwierzęta oraz uprawiają ziemię. Pojawia się także pierwsza ceramika. W połowie neolitu ok. 5. 000 lat p.n.e. powstaje koło garncarskie, które umożliwia wyroby ceramiczne oraz ich dekoracje stylem rytym jak i malowanym. Rzeźby stają się mało powszechne, uproszczone, wyrabiane z kamienia. Malarstwo również zubożało. Sceny polowań i zwierząt zdominowały pojedyncze, jednobarwne formy przedstawiające postać człowieka i jego drobne czynności. 

      

Na przełomie neolitu i epoki miedzi rozpowszechniała się architektura sakralna. Zaczęto budować menhiry - potężne, pionowo stojąco, pojedyncze, w szeregach lub kręgach głazy tworzące centrum. Prawdopodobnie składano tam ofiary i modlono się ku czci boga słońca. Takowym przykładem jest Stonehenge w Wielkiej Brytanii.

       

Epoka Brązu i Żelaza (od ok. 2. 000 lat p.n.e.). 

Człowiek porzuca kamień na drugi plan i zaczyna tworzyć otoczenie dzięki brązu. Pozyskiwano go za pomocą wytapiania cyny i miedzi. Niedługo później zastępuje je żelazo, które jest mocniejsze i twardsze. Robiono z nich głównie biżuterię, narzędzia codziennego użytku, czy broń. Ale też wyrabiano ceramikę z geometrycznie ozdabianym ornamentem. Drewno także odgrywa ważną rolę. Dzięki jego wykorzystaniu powstają pierwsze osady otoczone wysokim murem. Jedną z takich osad jest nasz Biskupin, założony ok. 550 roku p.n.e., gdzie wtedy na ziemiach polskich jak i Europy Środkowej panowała kultura łużycka.

       

To tyle na dziś jeśli chodzi o kawałek sztuki prehistorycznej. Gdyby się ktoś chciał bardziej zagłębić w ten temat, zachęcam do wertowania sieci. Być może uda się Wam znaleźć dobrego ebook'a. Oczywiście tutaj co jakiś czas będą regularnie pojawiały się notki o historii sztuki. Nakłaniam również do komentowania i zadawania wszelkich pytań związanych z tym tematem. Tymczasem do zobaczenia!